انتخاب روغن موتور مناسب یکی از مهمترین عوامل در نگهداری و عملکرد بهینه خودرو است. روغن موتور نقشی کلیدی در کاهش اصطکاک قطعات موتور، خنککاری و تمیز نگهداشتن اجزای داخلی موتور دارد. در این مطلب، با بررسی کامل انواع روغن موتور، نکات مهم در انتخاب و زمان تعویض آن آشنا میشوید.
چرا انتخاب روغن موتور مناسب اهمیت دارد؟
روغن موتور مناسب:
- اصطکاک بین قطعات متحرک را کاهش میدهد.
- حرارت تولیدشده در موتور را جذب و کنترل میکند.
- رسوبات و ذرات آلاینده را جذب کرده و به عملکرد بهینه موتور کمک میکند.
- عمر موتور را افزایش میدهد و از خرابی زودهنگام جلوگیری میکند.
انواع روغن موتور
روغنهای موتور به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
الف) روغنهای معدنی (Mineral Oil)
- ساختهشده از نفت خام.
- مناسب خودروهای قدیمی و موتورهایی با تکنولوژی ساده.
- قیمت پایینتر ولی نیاز به تعویض زودتر.
ب) روغنهای نیمهسنتتیک (Semi-Synthetic Oil)
- ترکیبی از روغنهای معدنی و سنتتیک.
- عمر مفید بیشتر و مقاومت بهتر در برابر حرارت.
- گزینهای میانرده برای خودروهای نیمهمدرن.
ج) روغنهای سنتتیک (Synthetic Oil)
- تولیدشده از ترکیبات شیمیایی پیشرفته.
- پایداری بالا در دماهای مختلف.
- عمر طولانی و مناسب برای خودروهای مدرن و با کارایی بالا.
- قیمت بالاتر نسبت به انواع دیگر.
ویژگیهای کلیدی روغن موتور
هنگام انتخاب روغن موتور، باید به این مشخصات توجه کنید:
الف) گرانروی (Viscosity) یا درجه ویسکوزیته
گرانروی به ضخامت روغن و توانایی آن در جریانیافتن در دماهای مختلف اشاره دارد.
- این ویژگی با استاندارد SAE مشخص میشود؛ مثلاً SAE 5W-30.
- عدد قبل از "W" (Winter): نشاندهنده عملکرد روغن در دمای سرد است. عدد کمتر به معنای عملکرد بهتر در هوای سرد است.
- عدد بعد از "W": نشاندهنده پایداری روغن در دمای بالا.
ب) استانداردهای کیفیت
- API (American Petroleum Institute): نشاندهنده کیفیت روغن است. مثلاً SN برای خودروهای بنزینی مدرن و CJ-4 برای خودروهای دیزلی.
- ACEA (Association of European Automobile Manufacturers): معیار کیفیت در اروپا.
- ILSAC: معمولاً برای مصرفکنندگان آمریکایی استفاده میشود.
ج) افزودنیها
روغنها شامل افزودنیهایی هستند که ویژگیهای آنها را بهبود میدهند:
- ضدزنگ و ضدخوردگی: برای جلوگیری از آسیب به قطعات فلزی.
- پاککننده: برای حذف رسوبات و کثیفیها.
- پایدارکننده حرارتی: برای حفظ عملکرد در دماهای بالا.
چگونه روغن مناسب برای خودرو خود انتخاب کنیم؟
الف) مطالعه دفترچه راهنمای خودرو
- بهترین راهنما برای انتخاب روغن موتور، دفترچه سازنده خودرو است. این دفترچه مشخصات دقیق روغن پیشنهادی (مانند گرانروی و استانداردها) را ذکر میکند.
ب) بررسی شرایط آبوهوایی
- اگر در منطقهای با زمستانهای سرد زندگی میکنید، روغنهایی با عدد پایینتر قبل از "W" (مانند 5W یا 0W) انتخاب کنید.
- در مناطق گرمسیری، عدد بعد از "W" (مانند 30 یا 40) مهمتر است.
ج) نوع رانندگی
- رانندگی در ترافیک سنگین یا با شتاب زیاد: روغنهای سنتتیک مناسبترند.
- رانندگی عادی و روزمره: روغنهای نیمهسنتتیک نیز کافی هستند.
زمان تعویض روغن موتور
تعویض بهموقع روغن موتور برای عملکرد مناسب آن بسیار حیاتی است.
- بر اساس کیلومتر: هر ۵۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ کیلومتر (بسته به نوع روغن و شرایط رانندگی).
- بر اساس زمان: حتی اگر خودرو کمتر رانده شود، روغن باید حداقل هر ۶ ماه یک بار تعویض شود.
- علائم هشداردهنده:
- تغییر رنگ به سیاه تیره.
- افت عملکرد موتور.
- افزایش صدای موتور.
نکات مهم در نگهداری روغن موتور
- سطح روغن را ماهی یکبار با استفاده از میله اندازهگیری (Dipstick) بررسی کنید.
- از مخلوط کردن روغنهای مختلف خودداری کنید.
- همیشه از فیلتر روغن جدید در زمان تعویض روغن استفاده کنید.
برندهای معتبر روغن موتور
چند برند معتبر جهانی که میتوانید از آنها استفاده کنید:
- Castrol
- Mobil 1
- Shell Helix
- Total Quartz
- Liqui Moly
- Valvoline
مایکو پارت همراه همیشگی خودرو شما